वेगळय़ा वाटा : करिअरचे चित्र रेखाटा

याशिवाय सध्या विविध कंपन्यांमध्ये डिझायनर्सना खूप मागणी आहे. कारण दृष्य सादरीकरणाचे महत्त्व खूप वाढले

भक्ती आठवले - भावे | December 23, 2016 5:04 AM

AddThis Sharing

00 SHARES

Share to FacebookFacebookShare to TwitterTwitterShare to Google+Google+Share to EmailEmail

  

तुमच्याकडे उत्तम चित्रकला असेल तर तुम्हाला त्यात उत्तम करिअरही घडवता येऊ शकते. कुठल्याही शासकीय कला महाविद्यालयातून ‘बॅचलर ऑफ फाइन आर्ट्स’चं (बीएफए) शिक्षण घेण्यासाठी ‘एम.एच. ए एसी सीईटी’ची प्रवेशपरीक्षा द्यावी लागते. साधारणपणे एप्रिल महिन्यात त्यावर्षीच्या प्रवेशप्रक्रियेला सुरुवात होते. भारतीय नागरिक असलेला आणि एचएससी (बारावी) मध्ये ४५ टक्कय़ांपेक्षा अधिक गुण मिळवलेली कोणतीही व्यक्ती ही प्रवेशपरीक्षा देऊ  शकते. सर्व विद्यार्थ्यांच्या बारावीच्या अभ्यासक्रमामध्ये इंग्रजी विषयाचा समावेश असणे अनिवार्य आहे.
अभ्यासक्रम कुठे कराल?
*  सर जे. जे. कला महाविद्यालय, मुंबई
*  सर जे. जे. स्कूल ऑफ अप्लाइड आर्टस्
*  शासकीय कला महाविद्यालय, औरंगाबाद
*  शासकीय कला महाविद्यालय, नागपूर
*  रचना संसद कॉलेज ऑफ अप्लाइड आर्टस् अ‍ॅण्ड क्राफ्ट्स, मुंबई
*  बी. एस. बांदेकर कॉलेज ऑफ फाइन आर्ट्स, सावंतवाडी
*  पद्मश्री डॉ. डी. वाय. पाटील कॉलेज ऑफ  अप्लाइड आर्टस् अ‍ॅण्ड क्राफ्टस्, नवी मुंबई
*  भारती विद्यापीठाचे कॉलेज ऑफ फाइन आर्टस्  अ‍ॅण्ड क्राफ्टस्, पुणे
या सर्व शासकीय महाविद्यालयांमध्ये प्रत्येकी ६० किंवा त्यापेक्षा अधिक सीट्स असतात. त्याशिवाय 2  रहेजा स्कूल ऑफ आर्ट्स, मुंबई
*  अभिनव कला महाविद्यालय, पुणे,
*  देवरुख कॉलेज ऑफ आर्ट अ‍ॅण्ड डिझाइन
*  यशवंत महाविद्यालय, नांदेड
या ठिकाणीही हे अभ्यासक्रम चालतात.
(http://www.eduvidya.com/Entrance-Exam/MH-AAC-CET#dates) या वेबसाइटवर या प्रवेशपरीक्षेविषयी अधिक माहिती मिळू शकेल. हा बीएफए किंवा एमएफए अभ्यासक्रम पूर्ण करून तुम्ही पेंटर म्हणून फ्रीलािन्सग करू शकता. पूर्णवेळ आर्टिस्ट म्हणून काम सुरू केल्यानंतर बरेचजण ग्रुप एक्झिबिशनमध्ये आपली कलाकृती सादर करतात. ही अनेक कलाकारांच्या करिअरची नांदी ठरू शकते. कारण आर्ट गॅलरीमध्ये प्रदर्शने पाहायला येणारा रसिकवर्ग हा मुख्यत्वे चित्रकलेच्या क्षेत्राशी विविध मार्गानी जोडलेला असतो. त्यामुळे उत्तम कामाची नोंद घेतली जाते. त्यानंतर मग कालांतराने ही मंडळी स्वतंत्र कलाकृतींचं प्रदर्शन आयोजित करतात. तारांकित हॉटेल्स, विविध क्षेत्रांतील मोठमोठय़ा कंपन्या त्यांचे आवार सुशोभित करण्यासाठी पेंटिंगचा वापर करतात. तर काही व्यक्तींना पेंटिंग कलेक्शन करण्याची आवड असते. पेंटर्सना अशा ठिकाणी अ‍ॅप्रोच होता येईल. वेगवेगळ्या राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय प्रदर्शनांमध्ये सहभागी होणे, सोशल मीडियाचा वापर करून आपल्या कामाची प्रसिद्धी करणे, या गोष्टी आपल्या पेंटिंग करिअरच्या कक्षा रुंदावण्यासाठी मदत करतात. याशिवाय ज्यांना पेंटिंगच करायचे आहे. परंतु सोबत नोकरीही करायची आहे, अशांसाठी आर्ट टीचर डिप्लोमा, डिप्लोमा इन आर्ट एज्युकेशन, आर्ट मास्टर सर्टिफिकेट असे अभ्यासक्रम पूर्ण करून कलाशिक्षक या पदावर शाळा-महाविद्यालयांत रुजू होता येते.
याशिवाय सध्या विविध कंपन्यांमध्ये डिझायनर्सना खूप मागणी आहे. कारण दृष्य सादरीकरणाचे महत्त्व खूप वाढले आहे. प्रथमदर्शनी एखादी गोष्ट आपल्यावर दृष्यात्मक प्रभाव पाडू शकली तर, आपण ती खरेदी करायचा विचार करतो. त्यामुळे आपल्या दैनंदिन व्यवहारातल्या प्रत्येक गोष्टीचे डिझाइन कसे आहे याला प्रचंड महत्त्व प्राप्त झाले आहे. अ‍ॅनिमेटर, ग्राफिक डिझायनर, कार्टुनिस्ट, इल्युस्ट्रेटर, कॅलिग्राफर अशी मंडळी पूर्णवेळ एका कंपनीसाठी नोकरी किंवा फ्रीलान्सिंग या दोन्ही प्रकारांत काम करू शकतात.
अहमदाबादचे नॅशनल इन्स्टिटय़ूट ऑफ डिझायनिंग हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो. (http://www.nift.ac.in/index.html) या संकेतस्थळावर या संस्थेविषयी तसेच डिझायनिंग क्षेत्राविषयी परिपूर्ण माहिती घेता येईल. पुण्यात एमआयटी, सिम्बॉयसिस कॉलेज, डीएसके इंटरनॅशनल स्कूल ऑफ डिझायनिंग, सृष्टी इन्स्टिटय़ूट ऑफ आर्ट, डिझाइन अ‍ॅण्ड टेक्नॉलॉजी या ठिकाणी डिझायनिंगचे प्रशिक्षण मिळेल. या ठिकाणी अ‍ॅनिमेशन फिल्म डिझाइन, सिरॅमिक अ‍ॅण्ड ग्लास डिझाइन, एक्झिबिशन डिझाइन, फिल्म अ‍ॅण्ड व्हिडीयो कम्युनिकेशन, फर्निचर डिझायनिंग, ग्राफिक डिझायनिंग, प्रोडक्ट डिझायनिंग, टेक्सटाईल डिझायनिंग हे ४ वर्षांचे ‘बॅचलर’ कोर्स उपलब्ध आहेत. याशिवायही मार्स्टस डिग्रीसाठी अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. आयआयटी, पवई, मुंबई येथेसुद्धा डिझायनिंगचे प्रशिक्षण घेता येते. पीएच.डी. करता येते. वरीलपैकी काही महाविद्यालयांची प्रवेशप्रक्रिया सुरू झाली असून बाकीच्या महाविद्यालयांची प्रवेशपरीक्षा जानेवारीपासून सुरू होणार आहे. त्या त्या कॉलेजांच्या संकेतस्थळांवर त्याविषयी माहिती मिळेल. डिझायनर्सना जाहिरात एजन्सीज, डिझायनिंग कंपन्या, अ‍ॅनिमेशन स्टुडिओज, निर्मिती संस्था आदी ठिकाणी नोकरीची संधी मिळू शकते. अनेक कॉर्पोरेट कंपन्याही इनहाऊस डिझायनर नेमतात. डिझायनिंग कॉलेजमधून कॅम्पस प्लेसमेंटच्या आधारेसुद्धा नोकरी मिळू शकते. वर्षांला ३ लाखांपासून १० लाखांपर्यंतची पॅकेज मिळू शकतात. चित्रकलेच्या क्षेत्रात करिअर करायचे, असे म्हटल्यानंतर निर्माण होणाऱ्या प्रश्नचिन्हाला ‘डिझायनिंग’ हे खणखणीत उत्तर आहे.
चित्रकार आणि डिझायनर्स यांना कॉलेजपासूनच त्यांचा पोर्टफोलिओ सादर करावा लागतो. आकर्षक पोर्टफोलियो तयार करणे अतिशय महत्त्वाचे आहे. कारण पोर्टफोलिओद्वारे आपले काम आपण कसे सादर करतो त्यावर ते काम आपल्याला मिळणार की नाही हे अवलंबून असते. पोर्टफोलिओ आपल्या कलेचे योग्य प्रतिनिधित्व करणारा असावा. तो विश्वासार्ह वाटायला हवा. अतिरंजीत नसावा. सतत तो अद्ययावत करत राहणे, गरजेचे आहे.